tel. 65 573 91 46
Otwarcie Muzeum w Grabonogu nastąpiło 16 listopada 1981 roku. W tym trudnym okresie lat osiemdziesiątych w ciągu niespełna półtora roku wysiłkiem rzemieślników i młodzieży miejscowego Zespołu Szkół Rolniczych odrestaurowano zniszczony dworek, miejsce urodzin Sługi Bożego Edmunda Bojanowskiego, wielkiego społecznika, założyciela Zgromadzenia Sióstr Służebniczek Najświętszej Maryi Panny. Pierwotnie był on drewniany, o konstrukcji szkieletowej, wypełnionej gliną. W czasie remontu zastosowano materiały ceramiczne, wiernie zachowując jednak wszelkie oryginalne rozwiązania architektoniczne. Szczególną rolę w tych pracach odegrał Wojewódzki Konserwator Zabytków w Lesznie Wawrzyniec Kopczyński. Otwarcia Muzeum dokonała wojewoda leszczyński Joanna Krumrey. Obecne były Siostry Służebniczki NMP wszystkich zgromadzeń. W uroczystości uczestniczyli także księża filipini ze Świętej Góry, zaproszeni goście oraz młodzież.
Zbiory zostały umieszczone w siedmiu niewielkich pomieszczeniach. Na parterze znalazła miejsce ekspozycja archeologiczna pochodząca z wykopalisk prowadzonych w Grabonogu (wypożyczona z Polskiej Akademii Nauk - Instytut Archeologiczny w Poznaniu). Kolejne dwie izby poświęcono pamięci ludzi kultury regionu. Salonik, urządzony w stylu bidermeier, przypomina dawne szlacheckie dworki. Wypełniony jest myśliwskimi trofeami oraz militariami. W osobnej sali zgromadzono stroje ludowe z Biskupizny i instrumenty muzyczne. Największą grupę wśród eksponatów stanowią zbiory etnograficzne, głównie sprzęty gospodarstwa domowego, podarowane przez mieszkańców podgostyńskich wiosek. Na piętrze, w maleńkim pokoiku, przedstawione zostały dokumenty i pamiątki po patronie Muzeum, Edmundzie Bojanowskim, podarowane przez Siostry Służebniczki NMP, a także dary przywiezione z krajów misyjnych (Kamerun, Zambia, Boliwia, Brazylia i inne).
W latach 1982 - 84 Muzeum wzbogaciło się o dalsze eksponaty etnograficzne, m.in. XIX-wieczne maszyny i urządzenia rolnicze. Dla potrzeb wystawienniczych wybudowano cztery drewniane, kryte gontem wiaty. Zostały one umiejętnie wkomponowane w tło parku. Przeniesiono też na teren Muzeum i odrestaurowano niewielki wiatrak-koźlak.
8 grudnia 1983 roku Muzeum im. Edmunda Bojanowskiego uzyskało prawne zatwierdzenie poprzez uchwalenie Statutu na sesji Rady Narodowej Gminy Piaski.
W lipcu 1982 roku placówkę odwiedził prof. dr Stanisław Helsztyński. Ustalono wtedy, że jedna z izb Muzeum nosić będzie "Helsztynianeum" (warsztat pisarski Stanisława Helsztyńskiego). Wcześniej Profesor podarował Muzeum znaczną liczbę dokumentów, fotografii, książek, rękopisów z własnych zbiorów. Pozwoliło to utworzyć bibliotekę i czytelnię. Mieszczą się one w nowym dworze (wybudowanym obok starego około 1820 roku). Edmund Bojanowski spędził w nim blisko 30 lat swego niezwykle twórczego życia.
Dla potrzeb renowacji, napraw i remontów starych eksponatów wybudowano w 1987 roku kuźnię, a w latach 1990 - 91 stolarnię. Obu obiektom nadano zabytkowy charakter. Wiosną 1989 roku Muzeum wzbogaciło się o nieistniejącą już galerię malarstwa. Tworzyły ją prace profesjonalnych malarzy i grafików powstałe w trakcie dwóch plenerów zorganizowanych w Grabonogu. Mieściła się ona w obszernej sali "nowego" dworu. W tym samym roku Wydział Kultury i Sportu Urzędu Wojewódzkiego oraz Biuro wystaw Artystycznych w Lesznie przekazali dalszych kilkadziesiąt obrazów do galerii, w większości przedstawiających obiekty zabytkowe naszego województwa. Zimą i wiosną roku 1990 na obszernym strychu starego dworku rzeźbiarz Czesław Ptak, rodem z Szelejewa, urządził galerię sztuki ludowej i sakralnej. Wzbudza ona wśród zwiedzających duże zainteresowanie swoją oryginalnością i nietypowym charakterem.
Obecnie Muzeum liczy ponad 7000 eksponatów. Szczególnie cenne są zbiory etnograficzne, oryginalne stroje biskupiańskie, narzędzia i sprzęty gospodarcze. Na uwagę zasługują też stare maszyny i urządzenia, których ponad 100 zapełnia muzealne wiaty. Prawdziwą dumą placówki jest biblioteka. W ciągu minionych lat do Muzeum przybyło ponad 200 tys. zwiedzajacych.
Placówka działa ponadto na rzecz otoczenia. Efektem tych wysiłków są systematycznie odbywane w Grabonogu lekcje muzealne dla szkół z najbliższych okolic. Gostyńskie Towarzystwo Kulturalne organizuje tutaj część zajęć prowadzonych w ramach Studium Wiedzy o Regionie. Z inicjatywy Muzeum powróciły na historyczne miejsca przydrożne świątki w Grabonogu. Wieś ta szczyciła się dawniej aż trzema takimi rzeźbami: św. Janem Nepomucenem, św. Rozalią i św. Benonem. Ostatnia z całą pewnością, zaś przedostatnia z dużym prawdopodobieństwem to prace Walentego z Grabonoga. W czasie II wojny światowej zostały one usunięte. Wbrew zarządzeniom okupanta nie uległy jednak zniszczeniu. Św. Rozalię podziwiać można obecnie w Muzeum Narodowym w Poznaniu, św. Benon natomiast przechowywany jest w grabonoskim dworku. Od 1994 roku trzy wspomniane wyżej figury zdobią jak dawniej podgostyńską wieś. Betonowy odlew św. Jana jest przedwojennym oryginałem, natomiast drewniane rzeźby Walentego skopiował Czesław Ptak z Szelejewa.
Muzeum w Grabonogu stało się ważnym i powszechnie znanym punktem na mapie kulturalnej Wielkopolski. Jest jedną z wizytówek ziemi gostyńskiej. Stanowi ośrodek rozwijający w miarę swoich możliwości badania regionalne (przechowywane tu archiwalia posłużyły do napisania kilkudziesięciu prac magisterskich). Należy też bezsprzecznie do grupy muzeów najczęściej odwiedzanych w województwie (w sezonie letnim bywają tu nawet 2-3 wycieczki dziennie). Osiągnięcia te są efektem ludzkiej pasji i społecznego zaangażowania. Dowodzą, że nawet w niekorzystnych warunkach ekonomicznych realizować można ambitne plany.
Muzeum prowadziło badania nad dziejami regionu oraz było wydawcą wielu publikacji. Należały do nich m. in.: Grabonoskie Zapiski Regionalne. Był to rocznik redagowany przez prof. Krzysztof Maćkowiak i dr Stanisława Srokę. Ukazywały się w nim teksty poświęcone przeszłości południowo-zachodniej Wielkopolski, Dotyczące przede wszystkim archeologii, historii, biografistyki oraz literaturoznawstwa.
Zwiedzanie Muzeum jest możliwe po uprzednim zgłoszeniu telefonicznym pod nr tel 65 - 572 - 35 - 52 lub 697 - 788 - 037.
